Start seizoen
Als ik niet oppas, wordt dit zo’n opa-vertelt-column waar ik er niet te veel van moet schrijven, omdat we in het heden leven, en zakelijk gesproken alleen de dag van morgen telt. Maar misschien is dat ook precies waar dit over gaat. Ik bedoel dit. Nog altijd is, in binnen- en buitenland, de lancering van nieuwe boeken geconcentreerd in twee bewegingen per jaar: de voorjaars- en de najaarsaanbieding (alleen in Nederland zijn sommige uitgevers ook ingericht op een aanbieding speciaal voor de zomer). Daarin kondigen wij uitgevers de boeken aan die in de vier, vijf maanden erna zullen verschijnen. Dat zijn belangrijke momenten voor zowel media als boekhandels. Een nieuw seizoen ging vroeger feestelijk van start met een ‘Vers voor de Pers’ – bijeenkomsten waarop uitgevers, trots als pauwen, hun veren toonden, om niet te zeggen wijd uitstrekten. Komt dat zien! Bij ons verschijnt dat boek, en dat, en ook nog dat!
Om uiteenlopende redenen verviel die traditie. Ik vind dat nog altijd jammer. Je sprak in een paar uur vele prominente journalisten en boekverkopers. Na afloop wist je: dat boek zal het makkelijk krijgen, en dat andere heeft nog wat nodig, vanuit verkoop en publiciteit. Dit was altijd zeer nuttig, en bovendien markeerden die twee jaarlijkse bijeenkomsten (voorjaar, najaar) de opening van het nieuwe seizoen. Andere uitgevers zijn je concurrenten, maar ook vaak goede collega’s, met wie je eens goed kunt bijpraten, met bier en bitterballen.
Die collectiviteit is weggevallen. Door de pandemie is er nog minder structuur in de branche – ieder zoekt zijn weg, verschuift verschijningen, gokt op de nabije toekomst. Dit alles geeft het gevoel dat ieder voor zich opereert. En daarmee missen we toch iets, niet alleen aan een zekere saamhorigheid, maar ook afstemming, hoe informeel en vrijwillig dat ook gebeurt. Je leert ook van elkaar. Ik herinner me van die Vers voor de Pers-sessies tal van inzichten die ik kreeg in contact met collega’s van andere uitgeverijen. Een omslag dat bij iemand een opmerking ontlokt. Een vergelijkbare uitgave elders. Inzichten over wat wel en wat niet werkt.
Ik ben dan ook sterk voorstander van een nieuwe collectieve bijeenkomst waarin uitgeverijen hun nieuwe aanbod presenteren. Nuttig en aangenaam. Inspirerend. Verbindend. En: enorm handig zo’n branche-brede titelpresentatie voor niet alleen media maar ook anderen die bij het boek betrokken zijn, zoals vormgevers, drukkers, vertalers, instituties, juryleden, en auteurs zelf natuurlijk (die elkaar óók weer eens kunnen tegenkomen, aan het begin van het nieuwe seizoen).
De CPNB was en blijft de logische organisator hiervan, maar ten volle ondersteund (praktisch, financieel) door al die deelnemers.
Aldus klinkt mijn trompet, niet voor niets aan het begin van een nieuw seizoen, dat dit jaar vroeger zal starten dan andere jaren (eind augustus al wordt het dringen op de markt, vermoed ik). Vroeger was niet alles beter, maar voor wat vandaag en morgen niet wonderwel verloopt, kun je altijd omkijken. Dan hoeven we het wiel niet opnieuw uit te vinden – scheelt weer tijd.
