Lieve lezer

Amsterdam, 14 februari 2020

Lieve lezer,

Misschien ben je een boekverkoper (m/v). Misschien een journalist. Misschien een bibliothecaris. Misschien ‘gewoon’ een lezer(es), permanent op zoek naar een boek dat wijzer maakt, ontroert, aan het lachen maakt, herkenning biedt. Voor dat laatste is een voorwaarde dat het boek een thema behandelt waarmee je zelf te maken had, in je nog korte, of al lange leven. Want in een boek dat een oorlogservaring beschrijft, of een gevecht met de dood, of seksueel misbruik, zal maar een deel van de lezers zichzelf in directe zin herkennen (wat nog geen reden is trouwens het niet te lezen).

Anders is dit met de liefde. Wie is nou nooit verliefd geweest? Wie levenslang verstoken geweest van beminnen?

Daarom is het, op Valentijnsdag, zo’n geschenk dat de succesvolle verzamelaar van brieven, de Engelsman Shaun Usher (bekend van Letters of Note/Brieven van belang), een boekje samenstelde met louter brieven over liefde en verliefdheid. En zijn wij zo apetrots dit boekje, nog éérder dan de oorspronkelijke Engelse uitgave, uit te mogen brengen, onder een titel die weinig te raden overlaat: Liefde. Een handzaam, gebonden boekje van 144 bladzijden (€ 15). Een volmaakt cadeautje voor wie u liefheeft (kent u nog die titel van Neeltje Maria Min, ‘Voor wie ik liefheb wil ik heten’?). Simone de Beauvoir treft u erin aan, John Steinbeck, Nabokov, Nelson Mandela, Robert Schumann. Om er maar enkele grote namen uit te lichten. Maar laat onbekend niet onbemind blijven… hartverscheurend is bijvoorbeeld de brief van Emilie Blachère geschreven aan de man die haar in 2012 ontviel, oorlogsfotograaf Rémi Ochlik. ‘Ik hield van je als je me Blachère noemde, of Blacherounette, als je me iets wilde vragen.’ ‘Ik hield ervan je te zien roken bij het open raam. Wat was je sexy. Maar zoals je al zei: ik ben bevooroordeeld.’

Het zijn maar alinea’s, lezer, uit slechts één van de brieven. Jet Steinz, bekend van haar grote brievenboek P.S., voegde enkele amoureuze, Hollandse brieven toe, waaronder een ‘hete brief’ van Annemarie Nauta aan de jonge Jan Wolkers: ‘Ik wil je wel bekennen, dat ik dat lichaamsdeel bij een man vroeger zo verfoeide (…). Maar van die van jou houd ik zo veel.’ Een andere brief aan een kunstenaar is van Frida Kahlo aan Diego Rivera, uit 1953, vlak voor haar dood en amputatie van een been: ‘Ik schrijf je om je te vertellen dat ik je laat gaan; ik amputeer je. Wees gelukkig en kom me nooit meer opzoeken. (…) Tot zover, nu ben ik klaar om me in stukken te laten hakken. Vaarwel van iemand die krankzinnig en hartstochtelijk verliefd op je is.’

Zo, lieve lezer, zou ik maar willen blijven citeren, net zo lang tot hier het hele boekje is leeggeschud. Maar neem het zelf tot u. Geef het cadeau. Het leven is kort – en de liefde als water voor een plant die altijd dorst heeft.

Omhelzing,

Joost Nijsen