Broze planeet

Het is altijd weer uitdagend om media, winkels en lezers in kort bestek een nieuwe dichtbundel toe te lichten. Natuurlijk kun je kenmerkende motieven noemen (‘uiteindelijk gaan al deze gedichten over de dood, en de natuur’), of een poëziestijl (‘dit is geen poëzie voor wie een makkelijke anekdote zoekt, of aangename rijmelarij – maar nóóit verbergt deze dichter zich in een hermetisch verbaal bolwerk’). Maar uiteindelijk gaat het om de afzonderlijke gedichten. En hoe in ’s hemelsnaam op een omslag, in een persbericht, in een catalogustekst, tientallen juweeltjes voor te stellen?

Je merkt het ook als je een nieuwe bundel aan iemand geeft. ‘Dit is de nieuwe bundel van X. Warm aanbevolen! Prachtige poëzie!’ ‘Oh dank je, daar ga ik zeker eens in lezen.’

Lastig (maar niet onoverkomelijk hoor, onze zendingsdrift is tomeloos).

Soms heb je echter geluk en kun je een nieuwe poëzie-uitgave wél in enkele regels duiden. Dat is het geval bij de nieuwe Antjie Krog, Broze aarde. Eigenlijk zegt de ondertitel al genoeg: Een mis voor het universum. Akkoord, daar mag nog wel iets bij. Komt-ie.

In een mis herdenken katholieken Christus, en vieren God. (Dit is theologisch te kort door de bocht, maar ik ben alweer te lang aan het woord.) In deze tijd zouden we ons misschien, katholiek of niet, eerst en vooral moeten bekommeren over de aarde, die breekbaar blijkt. En boven al het andere onze aandacht verdient. En lofliederen. En offers.

Zo’n hedendaagse mis schreef Antjie Krog. Je zou er zo maar een kerkgenootschap omheen willen bouwen. Ze heeft haar literair virtuoze mis klassiek opgebouwd, van Introitus & Miserere nobis en Hosanna’s, via Credo en Gloria en Sanctus en Dies irae tot Agni terrae en Lux aeterna.

Elk onderdeel heeft een eigen vorm en een eigen betekenis. Een goddelijke (sic) mis voor elke hedendaagse en toekomstige bewonder van onze broze (en misschien ook wel boze) aarde.

Behoeft deze goede wijn nog meer krans? Nee toch?

Lezen. Luisteren. Meezingen. Ik reken op u.