NA DE DOOD
In de week van Renate’s sterven bevroren we in overleg met de STER een voorgenomen radiospotje voor haar boek Dagelijks werk. In zulke verdrietige dagen past rond de overledene allereerst discretie, integriteit en ingetogenheid, om het duur te zeggen. En reclamerumoer staat daar haaks op. Geen moeilijke beslissing.
Maar er zijn voor de uitgeverij van een overleden auteur ook momenten waarop je je moet laten horen. Want is het in het belang van die auteur om de ‘handel’ te staken, als het ware? Integendeel.
Het is al pijnlijk genoeg hoe snel de hedendaagse fictieschrijver na haar of zijn dood vergeten wordt. Renate was daar zelf heel nuchter in en stierf zeker niet in de illusie dat haar werk nog decennia verkocht en gelezen zal worden. Bijna té nuchter, want alleen al uit alle columns die afgelopen week over haar verschenen, bleek wel hoe groot haar invloed is geweest op generaties lezers. Die gaan haar werk niet zo maar de rest van hun lezersleven ongelezen laten.
Maar het is waar, zeker met de huidige staat van het literatuuronderwijs: al een jaar na het overlijden van een auteur duikelt de verkoop van boeken van een auteur pijlsnel richting vergetelheid. Vergankelijkheid, terwijl de schone letteren nu juist het tegendeel beogen. Wij hebben dat ervaren met het werk van Henk van Woerden, Herman Franke en Peter Pontiac. Het is, als je hun boeken zoekt in een boekwinkel, soms al bijna alsof die auteurs niet meer bestaan.
Alle uitgevers kampen met dit schrijnende fenomeen.
Wat je kunt doen, is het werk zo lang mogelijk levend houden, door voortdurende, slimme her-exploitaties.
Daarin moet je je als uitgever dan juíst een handelaar tonen.
Het is ook waartoe de schrijver de uitgever ten slotte geroepen heeft: zorg voor mijn werk, zoek er lezers voor, onophoudelijk. Bij leven, maar ook erna.
Los van die nobele plicht, is er ook de persoonlijke dimensie: zo lang het werk verkocht wordt, is de schrijver er nog. Je mist haar of zijn stem, dag in dag uit. En de mooie boeken die nog geschreven hadden kunnen worden. Dat zeker.
Maar het werk is er nog.
