BUYS!

Vaker heb ik al benadrukt hoe overtuigd ik ben van onze keuze om, anders dan de meeste uitgeverijen in ons land, geen ‘zomeraanbieding’ te maken. Tussen de voorjaars- en najaarsaanbieding in óók nog eens een selectie te moeten kneden voor de zomerbeurzen, heeft als enorm risico dat je de boeken die uit de voorjaarsaanbieding nog moeten verschijnen, vooral publicitair onvoldoende aandacht geeft zodra ze eenmaal van de persen rollen. Omdat de neuzen ten burele alweer op de volgende ‘worp’ gericht zijn.

Het kan ook dat mijn team en ik onvoldoende ‘multitasking’ zijn om al die stromen tegelijkertijd te verwerken, hoor.

In elk geval ben ik dolblij dat we heden genoeg aandacht kunnen besteden aan de grote boeken die voor de zomer nog bij Podium op het programma staan. Ik licht er daar nu even eentje uit: de kloeke, meeslepende historische roman Buys van Willem Anker (medio april). Let op: deze romancier uit Zuid-Afrika is heel iemand anders dan de vermaarde Nederlandse advocaat Wim Anker. Het is ook niet de Nederlandse dichter Jan-Willem Anker, noch de onlangs overleden Nederlandse schrijver Robert Anker.

Willem Anker is: Willem Anker. Een 37-jarige, bekroonde en geprezen schrijver, die in thuisland Zuid-Afrika zijn grote doorbraak beleefde met de nu ook hier verschijnende, overweldigende historische roman Buys. Hij dendert er de literatuur mee binnen zoals ooit Coenraad de Buys door de Kaapkolonie stormde.

Buys, geboren in 1761 in een hugenotengeslacht, was stamvader, vrijbuiter, huursoldaat, ‘veelwyver’ en trekboer ineen. Deze ongewoon kleurrijke figuur, een anarchistische ‘survivor’, nam Anker tot uitgangspunt en onderwerp van een broeierige, zintuiglijke roman over een vergeten hoofdstuk uit onze verre geschiedenis – al zijn er welbeschouwd ook opmerkelijke parallellen met onze tijd, met de vele spanningen rond grenzen, standen en rassen.

Met óns land is dit verhaal vanuit de VOC-geschiedenis nog eens extra verbonden; Anker lardeerde zijn roman met oorspronkelijk Nederlands (het Afrikaans werd virtuoos vertaald door Karina van Santen en Rob van der Veer, die samen met Martine Vosmaer tekenden voor de vertaling van de liefdesbrieven tussen Ingrid Jonker en André Brink).

Ankers uitzonderlijk stilistisch vermogen grenst aan het virtuoze – hij tilt er dit verhaal mee op tot veel méér nog dan ‘alleen maar’ een fascinerende historische roman, in de categorie Max Havelaar en Publieke werken.

‘Buys is a great novel,’ schreef niemand minder dan Breyten Breytenbach me onlangs. Gelooft u mij, bij zijn lof zal het niet blijven. Woord & daad zijn nu eerst aan de literaire media en boekverkopers, waarna Buys hopelijk velen zal bekoren, en laat zich dat maar over alle seizoenen uit trekken. Oh en wie in de stemming wil komen: bezoek vooral de boeiende expositie ‘Goede Hoop’ in het Rijksmuseum, dat voor lezing van BUYS de volmaakte historische context biedt!