Bomen & het bos

Oké, eerst even een riedeltje Opa Vertelt. De Nederlandse uitgevers presenteerden twee keer per jaar hun nieuwe aanbieding tijdens Vers voor de Pers, een kernactiviteit van hun cpnb. Daar kwamen boekverkopers om zich vóór de inkoopbeurzen vast te oriënteren, later ook bibliothecarissen. Het middagdeel was dan voor de pers, die zich liet vollopen met informatie en bier. Ik vond dat altijd wel goed werken.

Toen werd het veranderd in Manuscripta. Voor het najaar althans, want voor de voorjaarsaanbieding bleef een afgeslankte Vers voor de Pers in de lucht. Manuscripta was even wennen, want het evenement was óók, zo niet voorál voor het publiek, ietwat concurrerend met de Amsterdamse Boekenmarkt op de Uitmarkt, waar uitgevers een week eerder hun personeel in het weekend al lieten doorwerken.

Manuscripta vond zijn draai niet. Moesten wij uitgevers nou mikken op de retail, op media, of op publiek? Soms was het er lekker druk, maar dan bleken uitgevers weer ongelukkig dat ze hun standkosten niet konden terugverdienen met boekenverkoop, en bleek het voor de organiserende cpnb (deels weer gefinancierd door uitgevers en boekverkopers) een grote kostenpost.

Nu komt er dan een Manuscripta in Utrecht. Vooral op het publiek gericht. In samenwerking met het Utrechts Uitfeest, een week later dan de Uitmarkt, waar ook nog weer uitgevers staan. De nodige uitgevers ontbreken op deze nieuwe Manuscripta, maar wij gaan het maar weer eens ervaren, want je wilt geen kans mislopen je auteurs onder de aandacht te brengen.

Maar nu wordt het ingewikkelder. De drie grootste uitgeefgroepen van Nederland, vbk, Meulenhoff-Lannoo en wpg, organiseerden vorige week een groot event in Ziggo Dome, getiteld ‘De Beste Boeken Live’. Dit was dan weer geheel gericht op de boekhandel.

Ik snap de drijfveren wel, want deze uitgevers zijn bang dat de boekhandel onvoldoende geïnspireerd wordt voor het nieuwe seizoen, daar Manuscripta niet meer op boekverkopers toegespitst is.

Eigenlijk is De Beste Boeken Live een nieuwe vorm van Vers voor de Pers-slash-Manuscripta, maar dan alleen voor de boekverkopers. De pers oriënteert zich nu voor het najaar noodgedwongen op eigen houtje in bilaterale contacten-slash-werklunches met uitgevers.

Waar de schoen nu vooral wringt is dat er voor de boekverkopers dus weer een soort Vers voor de Pers is, maar, let op, alleen voor wat betreft het aanbod van die drie grote uitgevers. Kunt u het nog volgen? Ik nauwelijks. Wonderlijkst is dat het bestuur van de cpnb sterk gekleurd wordt door bazen van die drie grote uitgeefgroepen. Je zou verwachten dat die uitgeefconcerns (met al die imprints van Atlas Contact tot De Bezige Bij en A.W. Bruna) liever zouden zien dat de promotie van het najaarsaanbod richting boekverkopers gecoördineerd wordt door de aloude cpnb, en dat ze dus niet enerzijds aan bestuurstafels tot een zoveelste wijziging van Manuscripta besluiten, en anderzijds aan eigen bestuurstafels een eigen promotiebeurs voor boekhandels in elkaar knutselen. Of is dit juist een meesterzet van boekenbobo’s?

Ik, in al mijn zelfgekozen eenvoud, zie door de bomen het bos niet meer, maar wie weet gaat de Utrechtse Manuscripta geweldig worden. Bovendien: dit stimuleert de individuele uitgever alleen maar zelf zijn weg te zoeken naar media en boekverkopers. Frappez toujours!