NA-APEN
‘Voor wie zich afvraagt wat er na het eerste boek Vijftig tinten grijs nog komt, het antwoord is LUST. Lust naar meer. Lust die bevrediging wordt in de twee opvolgende delen, waarin de relatie tussen Christian, Ana en hun omgeving tot een kolkend hoogtepunt komt.’
De ECI lust (sic) er wel pap van, in het overigens sterk verbeterde Magazine van eci.nl (sprak de uitgever tactisch). En dat is alleen nog maar euforie op eigen bodem, wel verklaarbaar omdat de trilogie niet alleen Prometheus maar ook de boekhandel een financiële injectie bezorgt. Verhitter nog was de Vijftig-tinten-welle in Frankfurt, waar agenten en uitgevers uit de hele wereld als krankzinnigen rond het gouden kalf dansten van erotische literatuur, whatever that may be.
Na het zoveelste halfuurgesprek met een buitenlandse agent sloot deze af met de vraag, of ik dacht dat haar ‘hot list’ misschien iets voor Podium te bieden had. Ik weerde af met een flauw grapje: ‘Je aanbod van erotische literatuur valt me eerlijk gezegd sterk tegen.’ Ze miste de ironie en bladerde geschrokken door haar eigen lijst, wijzend op die titel, en anders die wel, waar heus veel erotiek in verborgen zat. ‘Wil je deze roman niet eens bekijken? Het is absoluut erotisch, eigenlijk een Fifty Shades maar dan upmarket.’
Ze keek me indringend aan. ‘Ik mag het eigenlijk niet zeggen maar deze auteur overweegt sterk dit tot een trilogie uit te bouwen.’ Die toevoeging verzin ik eerlijk gezegd ter plekke, maar kom op, dit zijn echt gesprekken die min of meer zo plaatsvinden, in het circus van de internationale rechtenhandel. En geloof me, volgend jaar rond deze tijd zal de boekhandel vergéven zijn van de semi-erotische fictie, met een ereplaats voor meerdelige werken over sm-achtige relaties tussen rijke mannen met wilskrachtige kaaklijn en jonge vrouwen die, tot hun post-feministische schrik, in de ban raken van die charismatische stouterd. Doktersromans, gedompeld in een licht-pornografisch sausje. Romance, weliswaar van alle tijden… maar ik geloof er niks van dat er miljoenen vrouwen hunkeren naar nog meer méters Vijftig-tinten-lectuur.
Ook van alle tijden is het imitatiegedrag van uitgevers. Oceanen kun je inmiddels dempen met chicklit die net niet bijzonder is, of Potter-achtige fantasy waar de lezers evenmin op zitten te wachten. En met alle oprechte respect voor het opkrabbelende Meulenhoff: die nieuwe Rowling gaat natuurlijk evenmin z’n megavoorschot terugverdienen. (Ja, reken me hier over een jaar op af!) Uitgevers zijn apen, altijd geweest: dwangmatig in het na-apen van door anderen gerealiseerde succestitels. Ook auteurs trouwens, vooral van het tweede en derde echelon: ik ben echt blij dat ik schrijvers niet de kost hoef te geven die nu bezig zijn hun fictionele universum erotisch te kruiden.
Niet doen. Als de geschiedenis van bestsellers iets leert, is dat een bestseller altijd volkomen onverwacht komt, en inhoudelijk wel min of meer navolgbaar is, maar commercieel nóóit. Omdat de lezer niet gek is, en liever nieuwe wegen inslaat, dan een ingeslagen weg nog eens helemaal terug te lopen. Of zou dat alleen voor mij gelden?
Joost Nijsen
