Manuscripta

Op de eerste dag van september openden uitgevers in Amsterdam het nieuwe seizoen met een heel weekend Manuscripta. Voor de jonge kijkers: vroeger heette dat Vers voor de Pers (een afgeslankte versie daarvan vindt plaats in het voorjaar). Het doel van dat evenement zat keurig in de naam opgesloten: de media informeren over de te verschijnen boeken. Manuscripta verving dat, en voegde er een doelgroep aan toe: de lezer. Sindsdien is het evenement zoekende. Deze keer vond het niet plaats op zondag (voor publiek) en maandag (voor pers, boekhandel en bibliotheek), maar op zaterdag en zondag, hoofdzakelijk voor het lezerspubliek, dat op dringend verzoek van veel uitgevers nu ook boeken kon kópen.

Hoewel ik me vermaakt heb, vooral met onze schrijvers die optraden voor soms goed gevulde zaaltjes, klopte er iets niet. Veel boekenjournalisten kwamen niet opdagen, vervreemd van deze beurs die niet meer op mediavoorlichting gericht is. Ook zag ik erg weinig boekverkopers en bibliothecarissen. Uiteraard wel alle collega-uitgevers, maar je huurt natuurlijk geen stand om de concurrentie de loef af te steken.

Blijven over de lezers. Het goede nieuws is dat duizenden dagjesmensen de trein namen om langs de kramen te slenteren en nogal wat schrijvers in levende lijve aan te treffen. Maar ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat de huidige formule veel bezoekers (en exposanten) in de war bracht. Niet verwonderlijk, want waar de ene uitgever zich toespitste op verkoop van reeds verschenen boeken, exposeerde de ander zowel verschenen boeken als omslagen en dummy’s van nog te verschijnen titels, en kondigden weer anderen in hun stand uitsluitend te verschijnen boeken aan.

Ik zou er als boekenconsument niet veel van begrijpen.

Ongetwijfeld zal de huidige opzet opnieuw door de CPNB en de deelnemende uitgevers geëvalueerd worden, waarbij heldere keuzes gemaakt moeten worden. Moet het een echt een publieksbeurs worden? Organiseer dit evenement dan net als in Vlaanderen in een maand waarin de meeste najaarstitels verschijnen, oktober of november. Dan moeten de uitgevers op een andere manier, op een ander moment, hun perscontacten en afzetkanalen informeren, zoals vroeger tijdens een Vers voor de Pers. Of is zo’n publieksbeurs in ons land niet rendabel te maken, omdat we nog steeds zoveel goede boekwinkels hebben waar je diezelfde boeken elk moment van de dag kunt kopen, zonder dat je entree hoeft te betalen? Stop dan met dit evenement.

Blijft over dat veel lezers graag naar auteurs komen luisteren. Maar zijn er voor dat doel in ons land niet al ruim voldoende literaire evenementen?

Ik wens het vak veel wijsheid toe en vooral ook daadkracht, want voor je ’t weet zijn we alweer een jaar verder.

Joost Nijsen