Zij

Af en toe ervaar je met een schokje hoe intens media de werkelijkheid kunnen vervormen. Onze auteurs Elvis Peeters en zijn vrouw Nicole Van Bael waren maandagavond 18 mei te gast bij DWDD naar aanleiding van alle uiteenlopende reacties op hun bij Podium verschenen roman Wij. Hierin worden de duistere krochten van de pubergeest op de spits gedreven, op net zo’n parabel-achtige manier als immigratie in Elvis’ eerdere roman De ontelbaren. Sommigen vinden Wij een geweldige roman, anderen hebben moeite met de zeer heftige, gewelddadige scènes.
Tot de laatste groep hoort tot mijn verrassing ook Matthijs van Nieuwkerk, die niet naliet het schrijverspaar zijn afschuw onder de aandacht te brengen. Hij heeft natuurlijk het recht dit boek, zoals hij zei, ‘vier keer door de kamer te gooien’ van afschuw. Maar door zijn eenzijdige en opmerkelijk moralistische behandeling verdween bijna geheel op de achtergrond dat dit in de eerste plaats een literaire roman is, waarin het er niet lief aan toegaat, maar wel iets aan de orde wordt gesteld, iets wordt opengebroken, zoals bijvoorbeeld in American Psycho van Bret Easton Ellis, of in al die vernieuwende Nederlandse romans die Matthijs zelf met enthousiasme las en verdedigde als student Nederlands en in zijn jaren als literatuurredacteur bij Het Parool. Had de verder terecht bejubelde, en doorgaans sympathieke presentator zijn dag niet, of voelde hij intuïtief aan dat het op tv lekkerder werkt om de zaken kort door de bocht en polariserend voor te stellen? Triest gevolg is wel dat de kijkers nu het idee hebben dat een Vlaamse auteur likkebaardend en vanuit effectbejag een pervers boek heeft geschreven. Dat leidt evengoed tot verkoop, maar de vraag is of het boek door de behandeling bij DWDD wel op de goeie plek terecht komt (bij liefhebbers van goede literatuur die maatschappelijk geïnspireerd is).
Diezelfde maandag bracht de Volkskrant een polemisch stuk van auteur Sjoerd Kuyper onder de kop ‘Uitgevers liegen en bedriegen’. Geschrokken begon ik te lezen. En hoewel in het stuk verzet werd aangetekend tegen enkele kinderboekenuitgevers die onwillig zijn in het hanteren van de zogenaamde ‘modelcontracten’, ging het bijna paginagrote verhaal niet zozeer over bedriegende uitgevers, als wel over de benarde positie van de kinder- en jeugdliteratuur in het algemeen. Bedankt, eindredactie Volkskrant, voor het onnodig zaaien van haat en verdeeldheid tussen auteurs en uitgevers!
Tot slot een tip aan de geplaagde Sjoerd Kuyper, die niet ten onrechte vaststelt dat kinderboeken nogal eens aandacht tekort komt. Neem zelf als auteur wat meer initiatieven, wacht niet tot uitgevers, CPNB of subsidiegevers te hulp komen, maar blijf ze gerust prikkelen met ideeën. En doe dat slim en wendbaar. Ga dus geen website onderhouden (www.sjoerdkuyper.com) waar in de rubriek ‘actueel’ het meest recente bericht iets gedateerd is, 18 november 2008, maar máák daar iets van. Kijk daarvoor bijvoorbeeld eens (sprak zijn uitgever plaatsvervangend trots) op www.giphart.nl. Ronald heeft zijn site geheel vernieuwd en publiceert er behalve uitstekende columns en blogs, sinds ultrakort ook een Videodagboek, waarin hij zichzelf filmt en toespreekt tijdens en aangaande het proces van het schrijven aan zijn nieuwe IJsland-roman. Check it out!
En wat de media betreft: bewaak altijd een gezond wantrouwen en oordeel zelf.