Kindle

U heeft ze misschien net als ik overgeslagen, alle berichten de laatste jaren over elektronische boeken. Het zal onze tijd wel duren en het aloude boek van papier gaat nimmer teloor. Hm. Pas op. Na allerlei innovaties, waaronder een e-book van Sony, is er nu ineens een mediaoffensief van Amazon-baas Jeff Bezos, die zich in Newsweek van deze week uitgebreid laat interviewen over zijn troetelkindje, de
e-booklezer Kindle. Alle kranten, ook de Nederlandse, pikten het op. Wat zullen de andere pioniers op het gebied van het elektronische boek knarsetandend waargenomen hebben hoe deze jonge miljardair ineens alle ruimte krijgt, en in zijn voorspellingen dat het nu toch echt dreigt te gebeuren gelóófd lijkt te worden.
Maar er is dan ook veel nieuw aan Amazon’s product. Niet alleen komt de leesbaarheid van de Kindle door gebruikmaking van elektronische inkt dichter in de buurt van het traditionele boek dan eerdere gadgets (geen oplichtende achtergrond maar de suggestie van papier), ook geeft het drie ons wegende apparaatje met draadloze verbinding aansluiting op het ‘Whispernet’, waardoor je, any time any place, met een druk op een knop een boek kunt kopen en downloaden. De batterij gaat lang genoeg mee om er dagdelen lang mee op het strand te liggen. Zo’n tweehonderd boeken kunnen erop, en tijdschriften, en kranten. En dat voor zo’n
€ 250 aanschafwaarde (overigens nog niet in Europa te koop).
Een gebruikerstest in Newsweek pakte positief uit, al ergert het de verslaggever dat je vanwege copyrightbescherming niet even lekker een tekst kunt kopiëren en aan een vriend kunt mailen. Irritant, vindt hij, want een boek kun je tenslotte ook aan een vriendelijke buurman uitlenen.
Dit vond ik nou juist het goede nieuws. Ik zal uitleggen waarom.
Het zou best eens kunnen dat het aloude boek wel degelijk terrein zal gaan verliezen. Naarmate de technologie vordert, en deze Kindle is een voorlopig hoogtepunt in de innovatie, zal het e-book grote kansen krijgen. Ik herinner me van mijn Philips-vader dat hij begin jaren zeventig thuiskwam met een groot apparaat met gouden platen. Dat was een proefmodel van de ‘video-langspeelplaat’. Je zou er een thuisbioscoopje mee kunnen openen. Maar het werkte niet al te overtuigend dus het belandde in een museum. Even later was er de videorecorder met videobanden en dat lukte wél. Denk ook aan de compact disc, die na langdurige scepsis de aloude langspeelplaat geheel verving. Denk vervolgens aan de iPod, die nu nieuwe generaties goddelijke muziek in de oren brengt, grotendeels grátis. Dit heeft de muziekindustrie bijna geheel ontwricht.
Zo zal ook het boek iets worden van opa en oma. Het zal, begin ik te vermoeden, massaal gelezen gaan worden op elektronische boekdragers. En dáár schuilt een reële bedreiging voor de boekindustrie. Popartiesten kunnen hun gemis aan inkomsten door het vrijwel gratis downloaden compenseren uit optredens. Maar auteurs, en hun begeleiders in de uitgeverij en boekhandel, hoe gaan díe straks nog hun brood verdienen?
Daarom: wat een opluchting dat juist dat even lekker gratis downloaden en gratis dóórmailen kennelijk nog niet tot de mogelijkheden behoort. Ondertussen kunnen alle belanghebbenden bij de boekindustrie eens héél goed gaan nadenken over de manier waarop zij in een e-book-tijdperk overeind kunnen blijven. Ik vind zo’n Bezos geweldig, en die Kindle aantrekkelijk (al ziet het er op plaatjes uit als een witplastic cv-regelaar), en juist dáárom moeten auteurs en uitgevers nu eens een weekend de hei op en zich niet uit geilheid op participatie aan deze nieuwe exploitatievorm laten leiden tot de grote uitverkoop der letteren.
Méédoen, zou ik denken – maar wel op de centjes letten. In naam der schrijvers, uitgevers, en de heilige geest.