BN’ers

Wat is de overeenkomst tussen Jort Kelder, John de Mol, Johan Cruijff en Joop Braakhekke? Hun voornamen beginnen met een J, inderdaad, maar daarmee zette ik u even op het verkeerde been. Ze zijn allen Bekende Nederlanders. Dat klopt ook. En ze zijn, net als veel collega-BN’ers, weleens in conflict geraakt over merken, portretten en privacy. Al die affaires zijn nu deskundig en onderhoudend beschreven in een boek getiteld Blijf van m’n naam af! Auteur is Bas Kist, directeur van merkenrechtbureau Shield Mark én (dit voor boekenvakfanaten) zoon van uitgeeftycoon-in-ruste Joost Kist.
Het boek van Bas Kist licht aan de hand van vele kleurrijke en vermakelijke conflicten toe welke rechten BN’ers hebben. Daarmee is het een moet (waarom altijd dat ‘must’?) voor allereerst BN’ers zelf, maar ook voor wie daar beroepsmatig mee te maken heeft, van voetbalmakelaars en auteursagenten tot fotoredacties en reclamebureaus. So far the advertisement.
Uit het boek blijkt wel dat je BN’ers en BN’ers hebt. Sommige zijn enorme zeurpieten, querelanten, geldwolven; andere verbijsterend naïef en nalatig. Zo werd de domeinnaam ritaverdonk.nl nimmer door haar ministerie geregistreerd maar wel door studenten die onder die vlag een kritische site bouwden over het uitzetbeleid van Verdonk. En Stichting Friese Actie registreerde ednijpels.nl. Nijpels nam inventief wraak door op zijn beurt de domeinnaam stiftingfryskeaksje.nl te claimen.
Leuk.
Vele andere BN’ers zijn dan juist weer overijverig en laten hun naam als merk registreren in het Benelux Merkenregister. Is dat nog alert te noemen, ze draven door als ze zich vervolgens voor vele categorieën van producten laten registreren, teneinde oneigenlijke merchandising voor te zijn. En ze letten niet altijd goed op voor welke producten ze hun naam registreren. Je krijgt dan hilarische registraties als ‘kammen’ en ‘kerstboomversiering’ voor Frans Bauer, ‘wandelstokken’ voor Frank Rijkaard, ‘zwepen’ voor Katja Schuurman en eveneens voor Gerard Joling. Adam Curry vreest handel met zijn naam in de categorie ‘bleekmiddelen’ en Ruud de Wild in ‘rubber’ en ‘valutahandel’.
Andersoortige conflicten zie je rond portretrecht. Zo wist Ruud Lubbers met succes drogisterij Etos aan te vechten nadat zijn beeltenis gebruikt werd in een reclame voor scheerzeep. Kroonprinses Máxima was koeien melkend in lingerie te zien op een Panorama-kalender; tot verbazing van Kist volstond de RVD met een waarschuwing.
Wat mag wel, wat mag niet? In elk geval vermelden we voor de rechter alvast dat de illustratie op onze homepage van deze week onder citaatrecht valt, in die zin dat de maatschappelijk relevante strekking van deze column vanzelfsprekend met een passend beeld geïllustreerd en ondersteund moet worden.